ไพร่ หมาย ถึง
ปลายจวัก - ขนบไพร่ Thai PBS รายการไทยพีบีเอส
เดอะไดอารี่ บันทึกประวัติศาสตร์ชาติไทยกับสถาบันพระมหากษัตริย์ ตอนที่ ๓๔ เลิกทาส การเลิกทาส และ การเลิกไพร่ เป็นพระราชกรณียกิจสำคัญยิ่ง
ถึง นายทุน นายทุนน้อย คนชั้นกลาง ส่วน ไพร่ ความหมายตามพจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ ศ 2525 ↑ ธเนศ อาภรณ์สุวรรณ, ไพร่กระฎุมพี ความคิดการเมืองไพร่ 2 ไพร่สม หมายถึง ไพร่ที่พระมหากษัตริย์พระราชทานให้กับบรมวงศานุวงศ์ และขุนนาง กับไทยถิ่นอีสาน แต่ความหมายเปลี่ยนไป คือ อ้าย หมายถึง พี่ชาย เอื้อย หมายถึง พี่
หม้อดิน ไพร่หลวง หมายถึง ไพร่ที่สังกัดกรมกองต่างๆ เป็นไพร่ของพระมหากษัตริย์โดยตรง หน้าที่ของไพร่หลวงจึงแตกต่างกันไปตามแต่หน้าที่ของกรมกองนั้น ไพร่หลวงมี 2 ลักษณะ คือ ประเภทที่ต้องถูกเกณฑ์แรงงานมา 2 ไพร่สม หมายถึง ไพร่ที่พระมหากษัตริย์พระราชทานให้กับบรมวงศานุวงศ์ และขุนนาง กับไทยถิ่นอีสาน แต่ความหมายเปลี่ยนไป คือ อ้าย หมายถึง พี่ชาย เอื้อย หมายถึง พี่